Wednesday, October 21, 2009

ახალი წელი გურიაში



გურია-სამეგრელოში ახალი წლის პირველ დღეს "კალანდა" ეწოდება და მას თოფების სროლით ეგებებიან.

სამეგრელოში ახალ წელს დილაადრიან ოჯახის უხუცესი მამაკაცი ხელში მორთული ჩიჩილაკით და ღომის მარცვლიანი ჯამით, რომელზეც კვერცხი დევს, სახლიდან გარეთ გადის ახალი წლის მოსალოცად. გარკვეული რიტუალის შესრულების შემდეგ სახლში შემოდის, ჩიჩილაკს კუთხეში მიაყუდებს, ჯამს იქვე მიუდგამს და თვითონ საახალწლო ტაბლას მიუჯდება, რომელზეც ალაგია: ღორის თავი, ბასილა თავის ხაჭაპურებით, ხილი და სხვა. საუზმის დაწყებამდე მეკვლე ოჯახის ყველა წევრს ტკბილეულით "დააბერებს." საუზმის შემდეგ კი დაიწყება თუთის წკნელებით საახალწლო მილოცვები.

ახალწელიწადს გურიაში მამლის ყივილზე მთელი ოჯახი ფეხზე დგება. მამაკაცები ღორის თავს, ბასილას, საახალწლო გობს სანოვაგით დატვირთულს,

მორთულ ჩიჩილაკს და ცარიელ ჩაფს იღებენ და მარნისკენ გაეშურებიან.

მარანში შესვლისას ოჯახის უფროსი ხმაამოუღებლად საახალწლო გობს მიწაზე დადგამს, ჩაფს ღვინით გაავსებს და დაჩოქილი წმინდა ბასილას ოჯახის ბედნიერებას შესთხოვს. შემდეგ მეკვლე გობიდან კაკალს იღებს და წმ.ბასილას ეხვეწება, რომ ამ კაკლივით მისი ოჯახი ყოველივე სიკეთით აავსოს. ბოლოს ღორის თავს აიღებს, საწნახელს სამჯერ მიარტყამს და თან ყვირის: "აგუნა, აგუნა, მიეც ჩვენს სამშობლოს ღვინო და სხვებს ფურცელი"-ო. ამის შემდეგ პროცესია სახლისკენ გაემართება და ოჯახის წევრებს ულოცავენ.

reportaJi gogirdis abanodan

20 ivnisis dilis 8 saaTia. qalbatoni cico yviTeli avtobusidan Camovida da Zveli Tbilisis ubans miaSura. swrafi nabijebiT viwro biliks gauyva, Semdeg ramdenime kibes dabla Cauyva da xis moCuqurTmebul karebs miadga, romlis zemoTac specialurad gakeTebul dafaze didi asoebiT ewera Semdegi -“gogirdis abano”. cicom karebi SeaRo, kibeebiT dabla Cavida, Tavis kuTvnil adgils miaSura da muSaobas Seudga. qalbatoni cico am abanoSi molared muSaobs.

abanos kuTvnil SenobaSi SesvlisTanave viwro koridori dagxvdebodaT, koridoris boloSi xveuli xis kibe iwyeboda. kibes erT mxares, mTel sigrZeze sarkeebi Casdevda, kibis meore mxares Ria feris xe iyo gakruli kedelze. orive mxares brebi enTo. es xis moxveuli kibe mozrdil oTaxSi migviZRveboda. oTaxi sakmaod farTo iyo. Werze didi da lamazi WaRi ekida. oTaxis erT mxares tyavis mwvane feris sameuli idga, maT Soris patara xis magida iyo moTavsebuli. maT win ki did ekraniani televizori idga. televizoris mopirdapire mxares wels zemoT SiSveli qalis qandakeba idga. iatakze mwvane feris filebi iyo dagebuli. kedelze erTmaneTis mopirdapired ori suraTi ekida. orive maTgani “abanos” scenebs aRwerda. erT maTganSi meqise da abanos momxmarebeli, xolo meoreSi masaJisti da aseve abanos momxmarebeli iyo aRbeWdili. am did oTaxs sami SedarebiT patara oTaxi uerTdeboda, romlebic Tavis mxriv abanoebs ukavSirdebodnen. sul sami abano iyo ganTavsebuli am ganyofilebaSi. samive abanos gareT komfortuli mosasvenebeli oTaxi iyo, sadac momxmarebeli abanodan gamosvlis an Sesvlis win gvarianad dasvenebas SeZlebda. am oTaxebSi sxvadasxva saxis dekoratiuli nivTebic iyo ganlagebuli – yvavilebi, suvenirebi, akvariumi, sadac ulamazesi Tevzebi dacuravdnen da sxv. saerTo jamSi irgvliv sasiamovno garemo sufevda.

patara mosasvenebeli oTaxidan gogirdovan abanoSi gavdiodiT. abanos karis gaRebisTanave simxurvale gecemodaT saxeSi. abano mTlianad orTqlSi iyo gaxveuli. maRali temperatura aSkarad igrZnoboda. abanoSi ori auzi iyo, erTi didi da meore SedarebiT patara. auzis gverdiT duSi, xolo mis gverdiT filebiT moSenebuli specialuri amaRlebuli adgili gaxldaT, sadac adamiani advilad moTavsdeboda, raTa meqises Tavisi movaleoba Seesrulebina. abanos erT kuTxeSi sarke iyo damagrebuli, romlis gverdiT piradi moxmarebis nivTebi ewyo. orive auzi savse iyo samkurnalo wyliT. auzSi wylis temperatura 45 graduss aRwevda. iataki TeTri feris filebiT iyo mokirwyluli, Weri ki lurji feris filebiT, romelzec patara ornamentebi iyo gamosaxuli. Weri momrgvalebuli formis iyo, rac sasiamovno da gansxvavebul garemos qmnida. wylis CuxCuxi sasiamovnod Caismoda yurSi. abanos erT kuTxeSi karebi iyo, romelsac orTqlis abanoSi gavyavdiT. karis gaRebisTanave saSinlad cxeli haeri gamodioda. orTqlis abano mTlianad xeSi iyo Casmuli-xis skamebi, xis iataki da amasTanave maRali tempperatura sxeulis dasaorTqlad. danarCeni ori abanoc TiTqmis igive struqturiT iyo mowyobili. es sami abano gansxvavdeboda mxolod zomiT. erTi sakmaod didi, xolo ori maTgani SedarebiT mcire zomisa iyo. abanos zoma moxmerebis faszec aisaxeboda-didi moculobis abanoSi 1 saaTis gatareba 40 lari jdeba, xolo mcire zomisaSi-30 lari. adamianTa raodenoba fasze ar aisaxeboda, ramdeni kacic ar unda Sevides, igive fasis gadaxdaa saWiro.

ramdenime saaTSi qalaqs gamococxleba daetyo da abanoSic pirveli msurvelebi gamoCdnen. am dRis abanos pirveli momxmarebeli axalgazrda wyvili gaxldaT. mamakaci 35 wlis gaxldaT, maRali tanis, sruli aRnagobis. misi meuRle masTan SedarebiT patara tanis da susti aRnagobis iyo. asakobrivi sxvaobac SeimCneoda-qalbatoni 28 wlis brZandeboda. saerTo jamSi idealuri wyvili Canda. wyvili dinji nabijebiT Semovida. mamakacma jeltmenurad jer meuRle SemouSva, Semdeg ki TviTon Semohyva. pirdapir molaresTan mividnen. Tavdapirvelad hkiTxes dakavebuli iyo Tu ara abanos nomrebi, xolo roca darwmundnen, rom umetesoba maTgani Tavisufali iyo-yvelaze didi moculobis abano airCies, romlisTvisac 40 lari winaswar gadaixades. maT erTi saaTi unda gaetarebinaT gogirdis samkurnalo wylis abanoSi. mamakacma TavisTvis meqise, xolo meuRlisTvis masaJisti moiTxova, risTvisac damatebiT 10-10 lari kidev gadaixada. maTi survilebi momsaxure personalma maleve Seasrula. banaobisTvis saWiro nivTebi miarTves da droc dauniSnes. wyvilma kmayofili gamometyvelebiT abanos miaSura. erTi saaTis gasvlis Semdeg kmayofilebiT aRsavse saxiT gamovidnen abanodan da rbil savarZlebze moikalaTes. namdvilad aisaxeboda is siamovneba, rac maT am samkurnalo wylis abazanis Semdeg mieRoT. mamakaci ramdenime wuTis Semdeg savarZlidan wamodga da kvlav momsaxure personas uxmo, romelic umal maTTan gaCnda. dinji toniT TavisTvis civi ludi, xolo meuRlisTvis yava SeukveTa. damatebiT Tanxa kvlav gadaixada. male miarTves, rac moiTxoves. qalbatoni nazad miirTmevda yavas, mamakaci ki dinjad svavda civ luds. rogorc am wyvilma aRniSna abanoSi xSirad dadian, radgan kargad ician, Tu ra Rirebulebis aris es samkurnalo wyali, garda amisa SesaniSnavi adgilia, relaqsaciisa da sxeulis modunebisaTvis. banaobidan erTi saaTis Semdeg kmayofili da dasvenebuli saxiT abano datoves. maTi wasvlidan ramdenime xnis Semdeg ori Suaxnis mamakaci Semovida. isini swrafi nabijebiT Semovidnen, molaresTan mividnen da aseve swrafad auxsnes, Tu romel abanoSi surdaT Sesvla. SedarebiT patara moculobis abano airCies, 30 lari gadaixades 1 saaTisTvis da abanoSi Sesasvlelad moemzadnen. Sesvlis win erT-erTi maTgani win wamoiwia da meqise moiTxova, 10 lari damatebiT gadaixada da meoresTan erTad abanoSi Sevida. erT-erTi maTgani sruli aRnagobis mamakaci gaxldaT, WaRara TmiT, saxeze naoWebiT, ubraloT Cacmuli. meore mamakaci gamxdari iyo, welSi odnav moxrili, gamelotebuli da mze mokidebuli saxiT. aSkarad etyobodaT, rom daRlilobis moxsna undodaT banaobiT da rom arc didxans gaCereba SeeZloT, Zlier Cqarobdnen. es imiTac gamoixata, rom abanodan daniSnul drosTan SedarebiT ramdenime wuTiT adre gamovidnen. ludi SeukveTes, romelic aseve Cveuli siswrafiT dalies da Cqari nabijebiT gavidnen abanodan. ramdenime saaTi ise gavida abanoSi aravin Semosula. momsaxure personam da molare cicom dasveneba da Woraobac sakmaod moaswres. ase 3 saaTisTvis erTi saSualo asakis mamakaci gamoCnda, marto gaxldaT. mcire zomis abano airCia, Tanxa gadaixada da abanoSi Sevida. meqise SesTavazes, magram ar isurva. 1 saaTis Semdeg aSkarad kmayofili gamovida, cota xniT savarZelSi dabrZanda da televizoris ekrans miacqerda, Tumca emCneoda, rom maincdamainc interesiT ar uyurebda. ramdenime wuTSi telefonze Setyobineba mouvida, ris Semdegac swrafad wamodga, Tan raRac Caiburtyuna da abanos Senobidan gavida. am kacis wasvlidan 20 wuTis Semdeg ori qalbatoni mobrZanda. erT-erTi maTgani 50 wels gadacilebuli Canda, meore SedarebioT mcire asakis. ufrosi qalbatoni sruli tanis, saSualo simaRlis gaxldaT, saTno da keTili saxe hqonda. Savi feris samosSi iyo gamowyobili. meore qalbatonic aseve saSualo simaRlis iyo, gamxdari tanis, TeTri pir-saxis. mas SedarebiT naTeli feris samosi ecva. umcrosi qalobatoni molaresTan mivida da dabali xmiT auxsna maTi mdgomareoba. rogorc aRmoCnda es qalbatonebi deda-Svili yofilan. dedas-qalbaton Tamrikos-nervis anTeba “revmatizmi” hqonda, risTvisac eqims medikamentebTan erTad gogirdis abanoSi aT dRiani kursi dauniSnavs misTvis. Tamriko aq rwmeniT iyo mosuli, rom gogirdovan wyalSi Casvlis semdeg ganikurneboda. man da misma qaliSvilma molaresTan SeaTanxmes, rom aTi dRis ganmavlobaSi erTsa da imave dros movidodnen. sruli Tanxa Tamrikom kursis dawyebamde gadaixada. mas 10 dRis ganmavlobaSi, dReSi erTi saaTi gogirdis abanoSi unda gaetarebina. dRes pirveli dRe iyo. Tamriko neli nabijebiT abanoSi Sevida. erTi saaTis ganmavlobaSi misi qaliSvili mosasvenebel oTaxSi icdida. Tamriko dasvenebuli saxiT gamovida abanodan, qaliSvils gverdiT miujda, cota xans isaubres, Semdeg Tavazianad daemSvidobnen molares da Tan aRuTqva Tamrikom, rom meore dResac aucileblad dabrundeboda, amis Semdeg ki isev dinjad abano datoves.

mas Semdeg kidev ramdenime mamakaci estumra gogirdis abanos. male saRamoc moaxlovda. saRamos ki turistebic estumrnen abanos. axalgazrda wyvili gaxldaT pribaltikidan. orive maRali tanis iyo, TeTri pir-saxis, qera TmebiT. aSkarad SeatyobdiT, rom sxva erovnebis iyvnen. maT didi moculobis abano airCies, orivem masaJisti moiTxova. abanoSi Sesvlis win Tanxac gadaixades. erTi saaTis Semdeg aRrfrTovanebulni gamovidnen da saqebari sityvebic uZRvnes momsaxure pirebs. ludic Seukvetes. cota xans kidev imyofebodnen, isvenebdnen da ludiT igrilebdnen guls. maTi wasvlis Semdeg TiTqmis aravin Semosula. amasobaSi dRec miiwura da abanos daxurvis droc movida, qalbatoni cicios gancxadebiT sakmaod kargi dRe iyo, radgan uCveulod bevri momxmarebeli hyavdaT. sxva dros ufro naklebi raodenobis momxmarebeli hyavT xolme.

zafxulobiT xalxi naklebad Sedis gogirdis abanoSi. ai, zamTarSi ki sakmaod bevri xalxi stumrobT, rigebic aris ganuwyvetliv wlis am sazonSi. magram me mainc vfiqrob, rom gogirds iseTi didi samkurnalo Zala aqvs, rom xalxi masze uars verasodes ityvis.



Monday, October 19, 2009


ძველად ადამიანები ახალი წლის მოსვლას მარტში აღნიშნავდნენ. საფრანგეთში კი ახალი წელი 25 დეკემბერს მოდიოდა. ადამიანები ერთმანეთს ძვირფასს საჩუქრებს ჩუქნიდნენ და თავისი ქვეყნის მოედანზე იკრიბებოდნენ. 1654 წელს მეფე კარლ IV-ის ბრძანებით ახალი წლის აღნიშვნა 1 იანვარს დააწესეს. ახალი წლის ღამე არა მხოლოდ ინახავს საიდუმლოებებს, არამედ გვანებივრებს სიურპრიზებითაც. წელს ერთ-ერთ ევროპულ ქვეყანაში ახალ წელს პოლიციელები თოვლის ბაბუის ფორმაში გამოჩნდებიან, რომლებიც მოქალაქეებს დაასაჩუქრებენ. გაუმართლებს იმ ნასვამ მძღოლებს, ვინც ახალ წელს მოძრაობის წესებს დაარღვევს. მათ პოლიციელი თოვლის ბაბუები კი არ დააჯარიმებენ, არამედ დაასაჩუქრებენ.

ყოველ ახალ წელს ადამიანები ცდილობენ რაც შეიძლება კარგად შეხვდნენ მის მოსვლას, რომ ბედნიერი წელი დაებედოთ. ერთ პატარა საიდუმლოს გაგიმხელთ თუ როგორ შეიძლება ფინანსურად წარმატებული გავხადოთ მომავალი წელიწადი. 31 დეკემბრამდე ფული ასესხეთ თქვენს მეგობრებს და 31-ში ღამით პირდაპირ საახალწლო მაგიდასთან დაიბრუნეთ. როგორც ვარსკვლავები და მათთან დაახლოებული პირები გვპირდებიან, ფული მთელი წლის განმავლობაში გვექნება, ხოლო მათ ვისაც ვალის აღება არ სურს, თუნდაც სიმბოლურად საახალწლო ღამეს აუცილებლად ააგდეთ ხურდა ფული ჰაერში და თუ ისე დაჯდა რომ “რეშკა” მაღლა აღმოჩნდა, გაგიმართლებთ.

Wednesday, October 14, 2009

სორბონის უნივერსიტეტი


სორბონის კოლეჯი ( ფრანგ. Collège de Sorbonne) დაფუძნდა 1257 წელს საფრანგეთის მეფე ლუი IX-ის პირადი მოძღვრის რობერ დე სორბონის (1201-1274) მიერ, ვის სახელსაც ის დღემდე ატარებს. იგივე სახელს ატარებს მისი მთავარი კამპუსი პარიზში, სადაც ამჟამად რამდენიმე უნივერსიტეტია (ყოფილი პარიზის უნივერსიტეტის შთამომავლები) პარიზის რექტორატთან ერთად.
თავდაპირველად ის შეიქმნა 20 თეოლოგი სტუდენტისთვის. მან სწრაფაც მოიხვეჭა განათლების ცენტრის რეპუტაცია და მე-13 საუკუნისთვის მასში უკვე 20.000-მდე უცხოელი სტუდენტი სწავლობდა, რამაც პარიზი დასავლური სამყაროს ცოდნის დედაქალაქი გახადა. დღემდე უცხოელი სტუდენტები ქმნიან უნივერსიტეტის კამპუსის მნიშვნელოვან ნაწილს.
სორბონი მალევე საფრანგეთის უმნიშვნელოვანესი თეოლოგიური ინსტიტუტი გახდა. 1622-1626 წლებში კარდინალმა რიშელიემ განაახლა სორბონა და უნივერსიტეტის თანამადროვე შენობები ამ პერიოდის არქიტექტურას განეკუთვნება. კარდინალის საპატივცემლოდ 1637 წელს სორბონის სამლოცველო იქნა დამატებული. რიშელიეს გარდაცვალების შემდეგ 1642 მისი ცხედარი სამლოცველოს ძვალთსაცავში იქნა დასვენებული.
ფაკულტეტის ეკლესიასთან ახლო კავშირმა საფრანგეთის რევოლუციის დროს მისი დახურვა განაპირობა, თუმცა 1808 წელს ნაპოლეონის ბრძანებით მან განაახლა მუშაობა, როგორც პარიზის უნივერსიტეტის ნაწილმა. 1885 წლამდე სორბონი უნივერსიტეტის თეოლოგიის ფაკულტეტსა და პარიზის აკადემიას მოიცავდა. მე-19 საუკუნის ბოლოს სორბონი მთლიანად გაემიჯნა რელიგიას.

Wednesday, October 7, 2009

ცოტა რამ ჩემს შესახებ...

მე ვარ სოფი ძეგველოვი.ვარ 19წლის.ვსწავლობ ილია ჭავჭავაძის სახელმწიფო უნივერსიტეტში,ვარ მესამე კურსზე.მყავს საკმაოდდიდი ოჯახი-მშობლები,ორი და და ბებია.ერთი და დაოჯახებულია და ყავს ორი შვილი.ასე რომ ორი ვაჟკაცის დეიდა ვარ.მსურს მივიგო სრულყოფილი განათლება უნივერსიტეტიდან.გავიღრმავო ცოდნა ჩემს სპეციალობაში.მეიჯორად აღებული მაქვს ანგლისტიკა.ხოლო მაინორად ჟურნალისტიკა.მსყრს გავხდე კარგი სპეციალისტი ამ განხრებით. ვარ ძალიან მიზანსწრაფული და მოწესრიგებული პიროვნება,რაც მეხმარება ცხოვრებაში წარმატებების მიღწევაში.იმედი მაქვს,რომ მომავალშიც ხშირად მექნება წარმატებები...

sophi

me var sopho dzegvelovi. var mesame kursze.